Marijke van Eijkeren - Fotograaf
Home | Galerie | Blog | Routes | Publicaties | WerkAanDeMuur | Over mij | Contact

Blog 2020

Oktober 2020

Herfst in Nieuw Wulven

kardinaalsmuts

De kardinaalsmuts in Nieuw Wulven ziet rood van de bessen en goudgeel van de gekleurde blaadjes. Nieuw Wulven is dankzij de ligging en inrichting een afwisselend bos geworden met een grote soortenrijkdom. Deze herfstwandeling gaat grotendeels door het oudste deel van Nieuw Wulven, begin deze eeuw aangelegd. Het is het rustigste deel en onderdeel van het Natuur Netwerk Nederland.

reiger in sloot aan de rand van Nieuw wulven

Nieuw Wulven ligt in de polder Vechter- en Oudwulverbroek in de gemeente Houten en Bunnik. In de 13de eeuw werd dit natte, laagliggende gebied ontgonnen. Tot begin deze eeuw is het altijd weiland gebleven, met hier en daar populierenbosjes. Tot in de jaren negentig hoorde je aan de randen van het gebied in het voorjaar de kieviten en de grutto's. Je hoorde de leeuwerik, zag gevechten tussen de buizerd en de boomvalk. 's Nachts kon je de bosuil horen. 's Morgens werd je gewekt door de koeienjongen die de koeien verzamelde voor het melken. Reeën en hazen konden er, op de jaarlijkse jacht voor de kerstdagen na, ongestoord leven. Aan de noordrand van Nieuw Wulven kun je nog zien hoe het gebied er in de vorige eeuw uitzag.

populierenbos in Nieuw Wulven

Toen kon je er alleen komen als er ijs lag. Nu kun je er rondwandelen en genieten van de nieuwe natuur. De populierenbosjes zijn opgenomen in de nieuwe natuur van Nieuw Wulven. Dankzij het slimme ontwerp van dit slechts 110 hectare omvattende gebied kun je er uren ronddwalen. Elk seizoen heeft er zijn eigen charme. De grutto en de leeuwerik hoor je er niet meer, maar er zijn wel veel soorten voor teruggekomen.

kleinbladige es in herfstkleur

Langs de Zijlgraaf, de ontginningssloot op de grens tussen Houten en Bunnik, staat een rijtje smalbladige essen. Er staat een harde wind waardoor de herfstkleuren van het fijne blad nog meer tot hun recht komen.

herfstblad van Amerikaanse eik herfstblad van berk elzenkatjes in de herfst

Het bos is in verschillende sferen ingericht. In het kamerbos heeft elke 'kamer' zijn eigen boomsoort; aangeplant in rechte vakken. Het blad van de Amerikaanse eik kleurt in de herfst opvallend rood. In het drasbos, het laagste en natste deel van Nieuw Wulven, overheersen berk en els. De berkenblaadjes kleuren in oktober van groen naar geel. Bij de zwarte els verschijnen al de eerste katjes die in de winter al kunnen bloeien. Het voorjaar is nooit ver weg.

paddenstoel in Nieuw Wulven paddenstoel in Nieuw Wulven

Na een periode van regen zie je overal paddenstoelen verschijnen. Het is nog jong bos en voor soorten als de vliegenzwam moet je naar de Utrechtse Heuvelrug. Maar op de natte, vochtige bosgrond zie je overal tussen het afgevallen blad, mos en dood hout vaak onopvallende paddenstoelen. Mijn oog valt op een rank groepje paddenstoelen; waarschijnlijk een van de vele soorten Mycena.

kardinaalsmuts

Bos wordt afgewisseld met ruige, open veldjes. Aan de rand daarvan zijn inheemse struiken aangeplant. De kardinaalsmuts heeft zijn naam te danken aan de vruchten. Zo onopvallend de kleine lichtgeelgroen gekleurde bloemen in het voorjaar zijn, zo springt de rood gekleurde doosvrucht met oranje zaden in het oog. Vogels eten de vruchten en verspreiden zo de zaden.

bessen van meidoorn

De eenstijlige meidoorn is genoemd naar de maand waarin deze struik wit ziet van de bloesem en naar de stekels aan de takken. Dankzij die stekels was het een bij uitstek geschikte struik in de houtwal die het vee binnen een gebied moest houden. De struiken in Nieuw Wulven zijn nog jong, maar in het rivierenlandschap kun je stammen tegenkomen die honderden jaren oud zijn.

koperwiek grote bonte specht

Van al die bessen in het najaar profiteren de trekvogels. In oktober/ november kun je hele groepen koperwieken spotten in Nieuw Wulven. Het is een lijstersoort en lijkt met zijn gevlekte borst op de zanglijster. De wenkbrauwstreep is een opvallend kenmerk van de koperwiek. Zijn naam dankt hij aan de koperkleurige kleur onder zijn vleugels. Vooral als ze vliegen valt dat op. Ze broeden in Scandinavië en trekken in de herfst naar het zuiden. Een deel brengt in Nederland de winter door. De grote bonte specht zie je vooral in de populierenbosjes die al in de vorige eeuw zijn aangeplant.

boterbloem paardenbloem paardebloem

Al overheerst de sfeer van de herfst in het bos, toch zie je nog altijd boterbloemen en paardenbloemen. Het zijn er nog maar enkelen. Daar profiteren de late zweefvliegen van. Alleen al in Nederland zijn er meer dan driehonderd soorten. De slanke zweefvlieg op de boterbloem en de middelste paardenbloem is waarschijnlijk de driehoekzweefvlieg.

vlinder op akkerdistel, witje rups van kleine beer

Zolang de temperatuur nog hoog genoeg is zie je vlinders vliegen. Het witje vindt nog voedsel op de akkerdistel waarvan er nog steeds bloeiende exemplaren te vinden zijn. Aan het eind van de herfstwandeling, op weg naar huis trof ik op het fietspad de roodbruin gekleurde rups van mogelijk de kleine beer. Hij is op zoek naar een geschikte plek om de winter door te brengen.

Home